Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΗ ΣΥΝΘΛΙΒΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΡΙΣΗ.....

Το βάθεμα της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και ο πόλεμος που έχουν εξαπολύσει το κεφάλαιο και το πολιτικό του προσωπικό ενάντια στο λαό δρομολογούν ακόμα χειρότερες μέρες για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Τα μέτρα που παίρνουν τόσο η ελληνική όσο και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, στο όνομα της κρίσης, έχουν στόχο να γίνει η εργατική δύναμη ακόμα πιο φθηνή. Η ένταση της εκμετάλλευσης οξύνει αναπόφευκτα κάθε κοινωνική ανισότητα, συνεπώς και την ανισοτιμία ανάμεσα στα δύο φύλα. Προβάλλουν σήμερα πιο έντονα ορισμένες πλευρές της εκμετάλλευσης και της διπλής καταπίεσης που υφίστανται στον καπιταλισμό οι γυναίκες, έρχεται στην επιφάνεια πιο καθαρά η ταξική ουσία της γυναικείας ανισοτιμίας.

Στις συνθήκες του καπιταλισμού, τόσο την περίοδο της κρίσης όσο και την περίοδο της ανάπτυξης, οι γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων μοιράζονται ανάμεσα στην εργασία και στο σπίτι, βρίσκονται με το ένα πόδι στην παραγωγή και με το άλλο στην οικογένεια. Το κεφάλαιο τις χρησιμοποιεί ως εργατική δύναμη εφεδρική, φθηνή και ευέλικτη, στο κυνήγι της μεγαλύτερης δυνατής κερδοφορίας. Ταυτόχρονα, τις επιφορτίζει με τη φροντίδα για τις ανάγκες της οικογένειας και ιδιαίτερα των πιο «εξαρτημένων» μελών της, δηλαδή των παιδιών, των ηλικιωμένων και των αρρώστων. Το καπιταλιστικό κράτος, μεταφέροντας στις δικές τους πλάτες την ευθύνη αυτή, βρίσκει τρόπο να απαλλαχθεί, εν μέρει τουλάχιστον, από την υποχρέωσή του να παρέχει τις απαραίτητες υποδομές και υπηρεσίες Παιδείας, Υγείας, Πρόνοιας και από το κόστος που η υποχρέωση αυτή συνεπάγεται.

Το κεφάλαιο ενδιαφέρεται να αυξάνει η συμμετοχή των γυναικών στην παραγωγή, θέτει και επιδιώκει συγκεκριμένους στόχους, προκειμένου να πραγματοποιείται η αύξηση αυτή. Το προηγούμενο διάστημα, η ΕΕ με τη στρατηγική της Λισαβόνας στόχευε να αγγίξει η «γυναικεία απασχόληση» το 60% έως το 2010. Σήμερα, η διάδοχη στρατηγική «ΕΕ 2020» αποβλέπει σε παραπέρα άνοδο στο ύψος του 75% με ορίζοντα το 2020. Ομως, η συμμετοχή των γυναικών στην παραγωγή και η αύξηση της γυναικείας «απασχόλησης» γίνεται με τους όρους και τις μορφές που εξασφαλίζουν στα μονοπώλια το μέγιστο κέρδος. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κράτη - μέλη της ΕΕ που παρουσιάζουν τα πιο αυξημένα ποσοστά γυναικείας εργασίας έχουν παράλληλα και τα πιο υψηλά ποσοστά μερικής απασχόλησης. Το ποσοστό των γυναικών που εργάζονταν το 2008 με μερική απασχόληση υπολογίζεται σε 31,1% και το αντίστοιχο των ανδρών σε 7,9%. Η εμπειρία που υπάρχει και στην Ελλάδα επιβεβαιώνει πως τα «ευέλικτα» και «εύκαμπτα» εργασιακά σχήματα εφαρμόστηκαν πρώτα στις γυναίκες, ιδιαίτερα σε αυτές που βγήκαν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια, και στη συνέχεια γενικεύθηκαν σε μεγάλο μέρος των εργαζομένων.

Το κεφάλαιο επιδιώκει να ανεβαίνει η συμμετοχή στην παραγωγή γυναικών και ανδρών, προκειμένου να αυξάνονται τα κέρδη που αποκομίζει από την εκμετάλλευση της εργασίας τους. Κατά τη διάρκεια, όμως, της οικονομικής ύφεσης και της καπιταλιστικής κρίσης, η καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, και πρώτα απ' όλα της εργατικής δύναμης, αντιπροσωπεύει τη μόνη λύση που διαθέτει το σύστημα για την προσωρινή του έξοδο από την κρίση. Για τις γυναίκες, ακριβώς επειδή χρησιμοποιούνται ως εφεδρική και συμπληρωματική εργατική δύναμη, η απασχόληση και η ανεργία αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος: Την περίοδο της καπιταλιστικής ανάπτυξης μπαίνουν στην παραγωγή με σχέσεις και μορφές απασχόλησης που εγγυώνται τη μεγαλύτερη εκμετάλλευσή τους και τα υψηλότερα κέρδη των μονοπωλίων, την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης απομακρύνονται από την παραγωγή, οδηγούνται στην ανεργία.

Την τάση αυτή επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Σύμφωνα με αυτά, κατά το γ' τρίμηνο του 2010, η ανεργία των γυναικών έφτασε στο 16,1% και των νέων γυναικών από 15 έως 29 ετών εκτοξεύθηκε στο 30,6%. Τον Οκτώβρη, σε γενικό ποσοστό ανεργίας 13,5%, η γυναικεία ανεργία σκαρφάλωσε ακόμα ψηλότερα αγγίζοντας το 17,6%. Χαρακτηριστικά είναι και τα δεδομένα από τον κλάδο εμπορίου - υπηρεσιών, όπου το 56% της μείωσης της απασχόλησης αφορά στις γυναίκες, ποσοστό που φτάνει το 65% στις ηλικίες από 30 ετών και πάνω. Στις γυναίκες σημειώνονται επίσης μεγάλα ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας, η οποία, όμως, δεν αποτυπώνεται τις περισσότερες φορές στους δείκτες.

Σε Σχέδιο Εκθεσης που επεξεργάστηκε η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων της ΕΕ με θέμα «Το πρόσωπο της γυναικείας φτώχειας», υπολογίζεται ότι πάνω από τα 2/3 των 63 εκατομμυρίων του οικονομικά ανενεργού πληθυσμού ηλικίας από 25-64 ετών στην ΕΕ είναι γυναίκες. Το 17% όλων των γυναικών στις 27 χώρες της ΕΕ εντάσσονται στην κατηγορία των ατόμων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, ενώ το Σχέδιο Εκθεσης αναφέρει εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η γυναικεία φτώχεια ανέρχεται στο 36% έναντι του 11% για τους άνδρες, εάν υπολογιστεί βάσει του ατομικού εισοδήματος και όχι βάσει του εισοδήματος του νοικοκυριού. Γίνεται επίσης λόγος για τον κίνδυνο «φτώχειας στην εργασία», που σύμφωνα με την έκθεση «Φτωχοί εργαζόμενοι στην Ευρώπη» του Eurofound (15 Απρίλη 2010) είναι υψηλότερος για τις γυναίκες απ' ό,τι για τους άνδρες και αγγίζει το μεγαλύτερο ποσοστό του στην Ελλάδα, στην οποία απειλεί το 12% των εργαζόμενων γυναικών.

Βέβαια, το ενδιαφέρον της ΕΕ για τη φτώχεια και τις γυναίκες που κινδυνεύουν από αυτήν είναι πέρα για πέρα υποκριτικό. Τόσο η ΕΕ όσο και οι εθνικές κυβερνήσεις μια έννοια έχουν, να ανταποκρίνονται στο ρόλο τους που δεν είναι άλλος από αυτόν του τοποτηρητή των συμφερόντων των μονοπωλίων. Ασχολούνται με τη φτώχεια μόνο και μόνο επειδή συνιστά κίνδυνο για την «κοινωνική συνοχή», επειδή η χωρίς όρια εξάπλωσή της και οι ακραίες τιμές της μπορεί να πυροδοτήσουν «κοινωνική αναταραχή» και να θέσουν σε κίνδυνο την εξουσία του κεφαλαίου. Γι' αυτό έχουν στόχο να μειωθεί ο αριθμός των 79 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που ζουν κάτω από τα εθνικά όρια της φτώχειας κατά 25%, κατά 20 περίπου εκατομμύρια. Η φτώχεια είναι λοιπόν αποδεκτή, αν όχι και θεμιτή, γιατί πώς αλλιώς θα συσσωρεύουν πλούτο οι κεφαλαιοκράτες, αρκεί να είναι ελεγχόμενη.

.